Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Popęszyce – Dwór

Zespół folwarczny usytuowany jest na początku wsi, po zachodniej stronie drogi prowa­dzącej z Nowego Miasteczka. Przy drodze znajdują się budynki gospodarcze. Dwór posa­dowiony jest na niewielkim wzniesieniu, górującym ponad prostokątnym podwórzem go­spodarczym, które zamyka od strony zachodniej. Pomiędzy zabudowaniami gospodarczy­mi niegdyś znajdował się staw. Dwór otoczony był niewielkim ogrodem, po którym pozo­stały nieliczne drzewa. Teren dawnego ogrodu służy obecnie jako parking. Od 1992 roku w dworze mieści się siedziba Gospodarstwa Nadzoru i Administrowania Zasobem w Popę­szycach, zaś zabudowa gospodarcza przeszła w 1999 roku na własność prywatną.

Wieś Popęszyce, do roku 1945, składała się z trzech oddzielnych majątków: Górnego, Środkowego i Dolnego. Dwór w Popęszycach Dolnych powstał pod koniec XVIII wieku. Właścicielem i fundatorem dworu był nieznany z imienia von Lüttwitz. W latach 1804-805 Popęszyce Dolne stanowiły własność Josepha Ottona von Stosch, następnie przeszły w ręce majora von Raven, który w 1843 roku sprzedał majątek Eugeniuszowi Antast. Od roku 1862 przez 14 lat właścicielem dóbr był Heinrich Bräuer. Dokonał on przebudowy wnętrza dworu, zmiany elewacji oraz wzniósł zabudowania gospodarcze. Do roku 1910 Popęszyce Dolne były w posiadaniu rodziny Schönborn, a następnie rodziny Schäpe. Fritz Schäpe rozbudował dwór o zachodnią przybudówkę.

Dwór założony jest na planie prostokąta o wymiarach 24 x 15 m z prostokątną przybu­dówką przylegającą do północnej partii tylnej elewacji. Jest to budowla dwukondygnacyj­na z mansardowym dachem, przybudówka kryta dachem jednospadowym. Od strony pół­nocnej i południowej w dachu występują po dwie wystawki. Budynek w części południo­wo-wschodniej jest podpiwniczony, znajdują się tam trzy przesklepione kolebkowo po­mieszczenia. Są to zapewne pozostałości wcześniejszej budowli.

Dziewiecioosiowa fasada posiada zaakcentowane trzy środkowe osie, które ujęte są pila­strami przebiegającymi przez całą wysokość elewacji. W partii przyziemia otwory okienne i drzwiowy wieńczy profilowany gzyms. W środkowej części drugiej kondygnacji, są umieszczone blisko siebie trzy otwory okienne ujęte pilastrami. Pod tymi trzema oknami znajdują się prostokątne płyciny z dekoracją w formie krzyżujących się listew spiętych po­środku rozetką. W partii dachowej znajduje się trójkątny naczółek z trzema oknami, z któ­rych środkowe jest nieco wyższe. Wejście do budynku poprzedza niewielki taras ze współ­czesną, kutą balustradą, na który prowadzą z obu stron jednobiegowe schody. Główne drzwi wejściowe są drewniane, dwuskrzydłowe.

Dekoracja wszystkich elewacji dworu ogranicza się do zaakcentowania partii niewysokie­go cokołu, wyrównującego różnicę poziomu gruntu, gzymsu międzykondygnacyjnego i koronującego oraz prostych opasek i parapetów okiennych. Naroża obiektu zdobią szero­kie lizeny, które występują także pośrodku dolnej kondygnacji elewacji południowej oraz górnej kondygnacji elewacji północnej. W XIX wieku, najprawdopodobniej w latach 60., dwór został przebudowany. Przekształcono układ wnętrza oraz powiększono otwory okien­ne, zgodnie z duchem klasycyzmu.

Układ przyziemia dworu jest trójdzielny. Po stronie południowej, dwutraktowej znajdu­ją się dwa duże pomieszczenia. Część środkowa ma charakter komunikacyjny. W pomiesz­czeniu frontowym usytuowana jest szeroka, dwubiegowa, drewniana klatka schodowa. Za hallem znajdują się mniejsze pomieszczenia oraz korytarz prowadzący do wyjścia tylne­go. Pomieszczenia płożone w trzytraktowej partii północnej połączone są amfiladowo. W celu uzyskania lepszej komunikacji w części północnej dodano wąski korytarz. W 1922 roku dobudowano przybudówkę, do której przeniesiono kuchnię. Wprowadzono zmiany w pomieszczeniach przyległych do niej. Z tego czasu pochodzi część wewnętrznej stolarki drzwiowej, boazeria oraz drewniana balustrada schodów. We frontowych pomieszczeniach przyziemia i w jednym z pokoi południowej partii piętra zachowała się dekoracja sztuka­torska sufitów, pochodząca z czasów budowy dworu. Są to plafony złożone z profilowa­nych listew.

Od roku 1945 dobra popęszyckie przeszły na własność państwa. W 1950 roku dwór w Po­pęszycach zagospodarowało PGR – znalazły się w nim pomieszczenia administracyjno biu­rowe, zaś w latach 70. XX wieku mieściła się tutaj siedziba Stacji Hodowli Roślin. W 1987 roku przeprowadzono gruntowny remont elewacji dworu oraz jego wnętrza. Uzupełniono wówczas ubytki murów, położono nowe tynki, przełożono pokrycie dachowe, które wy­mieniono w 2005 roku oraz oczyszczono stolarkę okienną i drzwiową. W 2006 roku wy­mieniono stolarkę okienną, odwzorowując historyczne podziały. Okna posiadają profilo­wane ślemię i kanelowany słupek z ozdobną głowicą.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content