Po wielu latach odnaleziona została gotycka Pietà należąca do wyposażenia kościoła parafialnego pw. św. Marii Magdaleny w Nowym Miasteczku. Rzeźba ta jest objęta ochroną prawną poprzez wpis do Księgi B rejestru zabytków pod nr 63 poz. 27. Z uwagi na fakt, iż od lat obiektu nie było w kościele (zapisy na karcie ewidencyjnej wskazywały, iż zabytek zaginął co najmniej przed 1992 r.), a kolejne zapytania kierowane zarówno do właściciela, jak i do Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze oraz kwerenda w dokumentach archiwalnych dotyczących zabytków ruchomych, nie pozwoliły na ustalenie miejsca jego przechowywania, został on w 2020 r. zgłoszony do Krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem (nr karty 11855).
Pod koniec 2022 r. podczas kwerendy archiwalnej przypadkiem natrafiono na pismo Proboszcza Parafii Rzymskokatolickiej w Nowym Miasteczku z 1964 r. dotyczące remontu kościoła w Popęszycach, w którym wspomniał on również, iż dwa lata wcześniej poinformował ustnie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, że Pietà została oddana do konserwacji do Wrocławia (nie wskazano pracowni konserwatorskiej) i po zakończeniu prac wróci ona do kościoła w Nowym Miasteczku. W innym miejscu teczki znaleziono z kolei pismo Dyrektor Biura Dokumentacji Zabytków w Zielonej Górze z 1984 r. zawierające prośbę o zwrot ww. rzeźby, która została zabrana do konserwacji przez ASP w Krakowie w 1968 r. Treść obu dokumentów w pewnym sensie wykluczała się, ponieważ wynikałoby z nich, iż zabytek był poddawany pracom konserwatorskim od 1962 do co najmniej końca 1964 r. we Wrocławiu, a następnie od 1968 r. – kolejnym pracom – w Krakowie. Jednak, jak później ustalono, informacja o dwóch, kolejnych konserwacjach była prawdziwa.
Na początku 2023 r. Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków wystąpił z zapytaniem o zaginioną rzeźbę do Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Dzięki życzliwemu podejściu Dziekana dr. hab. Jarosława Adamowicza prof. ASP sprawa znalazła szczęśliwy finał i poszukiwana, gotycka rzeźba została odnaleziona. Pietà od 1966 r. znajdowała się w magazynie WKiRDS ASP w Krakowie. Prowadzono przy niej prace konserwatorskie w ramach procesów dydaktycznych. Rzeźba ta zostanie zwrócona właścicielowi niezwłocznie po przeprowadzeniu niezbędnych prac konserwatorskich, które pozwolą na jej eksponowanie w kościele.
Kamila Domagalska
